Het doek is, voorlopig maar allicht definitief, gevallen over de Jupiler Pro League jaargang 2019-2020. Club Brugge werd door de Pro League uitgeroepen tot kampioen, Waasland-Beveren is hierdoor het grootste en eigenlijk enige kind van de rekening en verdwijnt naar 1B. Deze beslissing betekent, voor mij althans, de druppel die de emmer doet overlopen betreffende het geloof in het Belgisch voetbal. Een overzicht:
Competitiehervorming 2009: Jupiler Pro League met 16 teams en Play-Offs
Ik begin bij wat voor mij alles in gang heeft gezet. Op zaterdag 17 mei 2008 beslist de Algemene Vergadering van de voetbalbond de competitie in te krimpen van 18 naar 16 teams. Play-Off I, II en III doen hun intrede. Of hoe ik het graag noem: het begin van alle miserie. Geen enkele club, afgezien van de G5 exclusief Club Brugge, was fan van dit format. Wanneer iedereen in Europa beslist het Play Off-systeem te schrappen ziet men in België genoeg redenen om het in te voeren. Een leuk systeem voor iedereen die behoort tot de eerste 6 van de competitie, elke andere club wordt gedwongen tot 'veredelde vriendenmatchen' zonder echte doelen en zonder de nodige spanning. Meer dan tijdverdrijf kan men dat niet noemen. De kleine clubs houden zich in stilte bezig terwijl de grootste zes clubs van het land vechten om de titel en Europese tickets. Lege stadions, saaie wedstrijden en een absoluut tekort aan sfeer waren de logische gevolgen. Akkoord, via een serieuze omweg maak je als Play-Off II-winnaar kans op Europees voetbal. Maar ook hier is het te ingewikkeld, te omslachtig en te weinig aantrekkelijk. Menig voetbalfan is, zij het niet meteen in 2009, afgehaakt vanwege deze absurde formule en doelloze wedstrijden in Play-Off II.
Wat hierbij aansluit is de verdeling van de TV-gelden
In sé kan ik volgen in het systeem dat men hier hanteert. De grote clubs worden beloont met een groter bedrag dan de kleinere clubs in het Belgisch voetbal. Dat omwille van het logische feit dat Club Brugge - RSC Anderlecht meer kijkers lokt dan bijvoorbeeld KAS Eupen - Excelsior Moeskroen. Die eerste match brengt meer geld op en is dus belangrijker voor sponsoren en de naamsbekendheid van de Belgische competitie. In die redenering volg ik. Om maar één voorbeeld te noemen: de laatste jaren is de kwaliteit van het voetbal én algemeen het reilen en zeilen van voetbalclub RSC Anderlecht sterk afgenomen. De laatste vijf jaar trok de recordkampioen slechts 1 keer aan het langste eind. In de tussentijd heeft het meermaals gerommeld binnen de muren van het Lotto Park. De laatste jaren is er een tonnenvracht aan spelers gepasseerd, bestuursleden zijn gekomen en ook snel aan de deur gezet, het voetbal was vaak erbarmelijk en ook de supporters toonden zich niet altijd van hun mooiste kant. Is dat dan een uithangbord voor het Belgisch voetbal? Meer dan bijvoorbeeld KV Mechelen, die als de promovendus van dit seizoen tot de laatste speeldag meespeelden voor Play Off I. Uiteraard heeft Anderlecht een rijke geschiedenis met heel wat trofeeën en glansrijke prestaties. Maar een prachtige geschiedenis heeft een club spelend op de Freethiel, nu gekend als Waasland-Beveren ook. Kortom, de G5 is een vaag en plooibaar begrip. Of het zou toch plooibaar moeten zijn. De realiteit leert ons echter dat die G5 jaren geleden is vastgelegd en op dat moment onaantastbaar verklaard is.
Mààr, hierdoor is wel een enorm gat in kwaliteit gecreëerd tussen grote en minder grote clubs in de eerste klasse. Dat gat is dan weer nefast voor een eerlijke én spannende competitie, maar dat is een ander discussiepunt.
De Pro League & de Koninklijke Belgische Voetbalbond
Ook bij de beslissers van ons Belgisch voetbal wringen er verschillende schoentjes. Zowel rond zaken binnen de Pro League als bij de Koninklijke Belgische Voetbalbond hangt een verdacht geurtje. In de Raad van Bestuur van de Pro League zetelen uitsluitend figuren die ook een rol vervullen binnen een profclub in het Belgisch voetbal. Dat feit is al genoeg om, althans bij mij, de wenkbrauwen te doen fronzen. Maar. Niet enkel zetelen er enkel figuren met een rol binnen een Belgische profclub. Sterker nog, niet elke profclub krijgt de kans, of heeft een zetel binnen diezelfde Raad van Bestuur.
Peter Croonen, voorzitter van KRC Genk, Mehdi Bayat, Algemeen Directeur bij Sporting Charleroi, Vincent Mannaert, algemeen manager van Club Brugge, en ga zo maar door.. Hier haal ik opnieuw hetzelfde punt aan als bij de TV-gelden. Met welk recht heeft een club als Sporting Charleroi wel een zetel in de Raad van Bestuur ten koste van een club als bijvoorbeeld Sint-Truiden?
Laat mij duidelijk zijn, ik pleit absoluut niet voor een zetel in de RvB voor elke profclub in België, maar wel voor een compleet onafhankelijke instantie die de belangen van elke profclub in België tracht te verdedigen. Met het huidige systeem loop je het risico dat er te veel mensen uit eigen belang zullen handelen. Is dat nu zo? Dat laat ik in het midden, maar de kans bestaat. En dat is al kwalijk genoeg.
Hetzelfde geldt voor de Koninklijke Belgische Voetbalbond. Hier is Medhi Bayat, ik herhaal, Algemeen Directeur van Sporting Charleroi, voorzitter. Hoe is het mogelijk dat de grote beslissers binnen het Belgische voetbal twee petjes dragen? Eentje binnen zijn/haar club en eentje binnen de Pro League en/of de KBVB. Het woord belangenvermenging kan men hier heel snel in de mond nemen. Naar mijn mening kan men dat, allermeest vandaag de dag, beter vermijden. Opnieuw valt het Belgisch voetbal door de mand.
De Licentiecommissie
De afgelopen jaren werd er bij het naderen van het einde van de competitie telkens meer en meer geprocedeerd tegenover het BAS omtrent de verkregen licenties voor verschillende prof-en amateurclubs.
De afgelopen jaren trok de degradant telkens naar de Licentiecommissie om de licentie van één van de blijvers in eerste klasse aan te vechten. Deze teneur is al jaren bezig, met elke keer minstens één constante. Royal Excelsior Moeskroen wordt al jaar en dag aangeklaagd voor het verkrijgen van hun licentie. Het was voor 'Les Hurlus' de vijfde keer in zes seizoenen dat men voor het BAS moest verschijnen om haar licentie te verkrijgen en/of te verdedigen. De club die voor 3,2 miljoen euro in de schulden zit én meerdere malen is verweten spelersmakelaars binnen het bestuur te hebben slaagt er al vijf jaar in een licentie te verkrijgen. Niemand bij het BAS die hier voor rechtvaardigheid kiest. Maar eigenlijk gaat het over veel meer clubs dan enkel Moeskroen. RSC Anderlecht en vooral Marc Coucke werden meermaals beticht van belangenvereniging bij respectievelijk RSCA en KV Oostende. Daarbij komt dan nog eens de rode jaarrekening van de recordkampioen van maar liefst 25 miljoen euro. Maar niet enkel voor Anderlecht ziet het er al jaren financieel rampzalig uit. Voor OHL liggen schulden ter waarde van 13 miljoen euro klaar, voor Royal Antwerp een grove 10 miljoen, voor KV Oostende 9 miljoen euro, en ga zo maar door.
In totaal hebben 17 profclubs gehandeld met geld dat niet aanwezig is. Maar dit wordt blijkbaar niet gezien als competitievervalsing. Middelen hanteren die er niet zijn kan en mag in deze competitie en staat niets in de weg om alsnog een licentie te verkrijgen.
Slechts 5 clubs hebben het jaar afgesloten met winst, en dus logischerwijs zonder schulden. Waarom is er dan nog een Licentiecommissie? Waarom doen grote maar eigenlijk voornamelijk kleine clubs dan nog de moeite om zonder schulden het jaar af te sluiten? Het klinkt allemaal heel absurd, maar in België is dit pure realiteit.
Beslissing v/d Pro League Jupiler Pro League 2019-2020
En tot slot is er natuurlijk nog deze coup de theâtre. Het seizoen 2020-2021 zal worden gespeeld met 16 teams, aangepaste Play-Offs, met ofwel OHL, Beerschot of zelfs Westerlo en zonder Waasland-Beveren.
Zes weken aan hard werk door de werkgroep die nota bene door de Pro League werd aangesteld, werd door diezelfde Pro League pardoes in de vuilbak gegooid. Maar niet alleen dat. Ook heeft men daar vooral onderhandeld zonder enige vorm van democratie.
Het voorstel van de Pro League kennen we ondertussen. Belangrijk om weten is dat voor iedereen die hiertegen geen verzet aantekende én elke club die tijdens de Coronacrisis niet in technische werkloosheid is gegaan een compensatie klaarligt voor de geleden schade. Eerst en vooral is dit een vorm van omkoping. Wie zwijgt en meegaat in ons verhaal krijgt betaalt, tot spijt wie het benijdt.
Een dag na de uitspraak kwam dan ook nog eens aan het licht dat zowel Beerschot als OH Leuven een straf van drie jaar zonder TV-gelden van 1A boven het hoofd hing indien het niet akkoord ging met het competitieformat dat de Pro League uitgetekend heeft. Hierover wil ik eigenlijk heel erg kort zijn. Dit zijn maffiapraktijken tot in de hoogste graad. En daarmee is alles gezegd.
Maar los daarvan gaat deze beslissing in tegen alle wetten en regels die de KBVB heeft opgesteld. Een competitie stopzetten zonder alle speeldagen af te ronden, maar tegelijkertijd wel een kampioen en degradant uitroepen schendt alle reglementen. Het is zo simpel als dat. Daarnaast worden Beerschot en OH Leuven gedwongen (voor minstens één van hen) tot een financiële kater van jewelste. Beide clubs gaan zich voorbereiden op een promotie naar 1A. Daar zijn betere spelers en zelfs betere infrastructuur voor nodig. Minstens één van hen haalt het niet, dat is zeker. Beerschot kent dit scenario als geen ander. Ooit gaat dat mis en dan ga je als club kopje onder. Dat er dan met de vinger zal worden gewezen naar de Pro League is onvermijdelijk. Je kan ervan op aan dat de rechtszaken weer om de oren van de verzameling van profclubs zullen vliegen.
Maar wat dan echt alle verbeelding tart is de kans dat KVC Westerlo nog als derde hond met dat 1A-ticket kan gaan lopen. Die optie wordt werkelijkheid als men geen datum vindt om de promotiewedstrijd tussen Beerschot en Leuven te spelen. Natuurlijk, op basis van hun leidersplaats in het algemene klassement van 1B klinkt dat logisch. Maar zo zit het systeem niet in elkaar. En toch is het mogelijk.
En dan heb ik het nog niet gehad over het onrecht dat Waasland-Beveren hiermee wordt aangedaan. Op basis van geen enkele wet of regel, want men kan de beslissing niet staven, worden zij in 1B gedropt. Mathematisch lag er nog niks vast en kon WB zich thuis tegen AA Gent nog redden. De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat de kans klein was dat Beveren zich nog ging redden. Heel klein zelfs. Maar die kans was er, en die is hen onrechtmatig ontnomen.
Door deze beslissing riskeren ze bij de Pro League, en je mag ervan op aan dat ze er zullen komen, heel wat rechtszaken. Te beginnen bij Waasland-Beveren. De club liet al weten gerechtelijke stappen te zullen ondernemen. Als er geen akkoord wordt gevonden tussen Beerschot en OH Leuven zal volgens mijn voorspelling ook minstens één van hen een rechtszaak beginnen tegen deze beslissing. En ten slotte zie ik ook Westerlo nog stappen ondernemen. Nu ze kans hebben op promotie zullen ze er naar mijn gevoel ook alles aan doen om die te bekomen. Conclusie: een zoveelste misstap, en de absolute druppel van en voor het Belgische voetbal. De waanzin voorbij en hiermee verdwijnt alle geloofwaardigheid als sneeuw voor de zon.
Met de vinger wijzen is natuurlijk makkelijk...
Absoluut. Echter had het allemaal nooit zo ver moeten komen. Over de Licentiecommissie kan en mag ik mij niet verder uitspreken inzake oplossingen. Daarvoor heb ik niet de bekwaamheid noch de nodige kennis van alle dossiers.
Over het competitieformat kan ik als voetballiefhebber-en supporter dan weer wel wat kwijt. Voor mij is 18 clubs, zonder Play Offs, één rechtstreekse daler en barageduels tussen de voorlaatste uit eerste klasse en drie clubs uit tweede klasse de ideale formule. Aan het eind van de rit is dat simpelweg het eerlijkst. Wie na 34 speeldagen aan kop staat, is kampioen. De laatste zakt rechtstreeks, de voorlaatste speelt barrages met de nummers 2,3 en 4 uit tweede klasse. En uiteraard stijgt de kampioen van tweede klasse rechtstreeks naar eerste. Alle reeksen daaronder vallen onder het amateurvoetbal.
Daar komt bij dat deze mening een overduidelijke meerderheid kent bij de Belgische voetballiefhebbers-en supporters. In een poll van het Nieuwsblad omtrent het ideale competitieformat kiest 81% voor een competitie met 18 teams. 69% daarvan wil geen play-offs, 12% daarvan wil dat wel. Overduidelijk lijkt mij en onmogelijk te negeren. En toch is dat, alweer, gebeurd.
De situatie die zich na de laatste uitspraak van de Pro League voordoet is de zoveelste absurde realiteit en de zoveelste grove misstap in hun bestaan. Ooit houdt de geloofwaardigheid op. Voor mij is die dag aangebroken. Maar gelukkig is de liefde voor het spel groot genoeg om alle degoutante beslissingen, zaken en figuren binnen de voetbalwereld te overstemmen. Mij zal je nog steeds zien op de tribunes aan de Belgische voetbalvelden. Maar dat komt niet door de mannen aan de knoppen, maar door de helden op het veld.
DE KLEPPE VAN SEPPE.